Yaşanan trafik kazası dolayısıyla aracınızda oluşan hasarın onarımı için yapılan işlemlerin her biri aracınızın satışında değer kaybına sebep olacaktır. Hasar durumunun aracın piyasada ikinci el alım satım değerine yansıyan zararı olan araç değer kaybı tazminatının alınabilmesi için avukat yardımı ve hukuki danışmanlık almanız gerekebilir.
Araç Değer Kaybı Tazminatı nedir?
Araç değer kaybı tazminatı, trafik kazası neticesinde hasarlanan aracın, onarım sonrası değeri ile kaza öncesi değeri arasındaki farka ilişkindir. Araçtaki değer kaybı hesaplanırken aracın markası, yaşı, modeli ve hasar gördüğü kısımları dikkate alınır. Aracın kaza tarihinden önceki ikinci el satış değeri ile onarım sonrası ikinci el satış değerinin arasındaki fark, aracın kaybettiği değerdir. Bir başka ifade ile kaza geçiren aracın kazadan sonra ne kadar iyi bir şekilde tamir edilmiş olursa olsun, ekonomik değerinde meydana gelen düşüştür. Yargıtay 17. Hukuk Dairesi 2016/966 E. 2016/5728 K. Sayılı kararında da araç değer kaybı tazminatını tanımlamıştır.
Araç Değer Kaybı Tazminatı Alabilme Şartları Nelerdir?
- Bir hasar oluşması ve bu hasar sonrasında aracın onarılması gerekmektedir.
- Kaza tarihinden itibariyle iki yıl (zamanaşımı) içerisinde başvuru yapmış olmak,
- Kazada yüzde yüz (%100) kusurlu olmamak,
- Hasar gören parçalarını daha önceden hasar görmemiş olması gerekmektedir.
- Aracınız hurdaya çıkarılmış olmamak,
- Kusurlu olan aracın trafik sigortasının bulunması gerekmektedir. (Trafik sigortası yoksa kusurlu sürücü ve araç sahibine başvurulabilir.)
- 2021 yılından önce mevcut olan araç 165.000 km sınırı kaldırılmıştır.
- Araç yaş sınırı 2021 yılı değişikliği ile kaldırılmıştır.
Değer kaybı tazminatı nasıl alınır?
Aracınızın onarım sonrası değer kaybına uğradığını düşünüyorsanız trafik kaza tespit tutanağı, olay yeri fotoğrafları ve ekspertiz raporu ile sigorta şirketine başvuruda bulunabilirsiniz. Sigorta şirketi on beş gün içerisinde başvurunuzu ve talebinizi değerlendirecektir. Başvurunuz ret edilirse ya da on beş gün sonunda başvurunuza cevap verilmezse Sigorta Tahkim Komisyonu 'na başvurarak araç değer kaybı tazminatını talep edebilirsiniz.
Değer kaybı tazminatı davası ne kadar sürer?
Sigorta tahkim komisyonuna yapılan başvuruların kanunen dört ayda sigorta takim kurulu tarafından sonuçlandırılması gerekmektedir. Bu süreye hazırlık, ihtar, başvuru, hakem ataması, itiraz, kesinleşme gibi olağan yargı süreleri dahil değildir. Bu sebeple tazminat başvuruları ortalama olarak altı ay ile bir yıl arasında sonuçlanmaktadır. Yargılama koşullarına göre değişiklik gösterebilen bu süre çeşitli durumlarda uzayabilmekte veya kısalabilmektedir. Sigorta tahkim komisyonunun amacı sigorta kuruluşları ile sigortalılar arasındaki uyuşmazlıkları kısa sürede ve düşük maliyetle çözülmesini sağlamaktır. Adli yargılama mercilerindeki yargılamalar dört yıl bazen daha fazla sürebilmektedir. Bu sebeple sigorta tahkim komisyonunun bir diğer amacı adli yargılamanın iş yükünü hafifletmektir.
Hangi parçalar araç değer kaybı oluşturur?
Araç Değer kaybı oluşabilmesi için, aracınızın kapı, çamurluk, kaput, tavan, direk, bagaj kapağı, marşpiyel gibi kaporta aksamı ya da şasesiyle ilgili düzeltme, boyama, kesme, değişim yapılmış olması, aracın mekanik ve elektronik parçalarının değişimi gibi işlemlerin yapılmış olması gereklidir. Mini onarım veya plastik aksam onarımları veya lastik onarımları değer kaybı tazminatına girmeyecektir. Yargıtay kararlarına göre de boya işlemine gerek duymadan değiştirilebilen far, silecek, jant ve cam benzeri parçalara araçta değer kaybı zararı oluşturmamaktadır.
Kimler araç değer kaybı tazminatı ödemekle yükümlüdür?
Araç değer kaybını tazminatını ödemekle yükümlü olanlar, zarara sebep olan sürücü, araç sahibi ve bunları sigorta eden sigorta şirketidir. Araç değer kaybı tazminatını ödemekle yükümlü olanlar trafik kazasındaki kusur oranına göre müşterek ve müteselsil olarak sorumludurlar. Sigorta şirketinin sorumluluğu sigorta poliçesi limiti ile sınırlıdır. Araç sahibi ve sürücü tazminat miktarının tamamından sorumludur.
Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası poliçesi ile sigorta şirketi, kazada hatalı olan araç sahibinin sorumluluklarına müteselsilen, yani zincirleme olarak ortak olmaktadır.
Türk Ticaret Kanunu’nun 1409. maddesine göre de kazada kusurlu olan tarafın zorunlu trafik sigortası, hem kaza dolayısıyla meydana gelen hasarı ve zararı karşılamakla, hem de araç değer kaybını telafi etmekle yükümlüdür. Karayolları Trafik Kanunu’nun 85. maddesine göre ise; “aracın bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, (…) , motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olur.” şeklinde düzenlemeler mevcuttur.
Araç değer kaybı tazminatı kimden tahsil edilmelidir?
Araç değer kaybı tazminatı kanunen kusurlu olanlar tarafından ödenmelidir. Kazaya sebebiyet veren araca ait bir sigorta poliçesi var ise araç değer kaybı tazminatı bu poliçenin ait olduğu sigorta şirketinden tahsil edilmelidir. Sigorta poliçesinin limitlerini aşan kısımlar için araç sahibine veya sürücüye yönelerek araç değer kaybı tazminatını tahsil edebilirsiniz.
Araç değer kaybı tazminatı hesaplaması nasıl yapılır?
Araç değer kaybı tazminatı hesaplanmasında birçok yöntem kullanılmaktadır. Bunlardan biri emsal araç kıyaslamasıdır. Bu yöntemde marka, model, donanım paketi, yaş olarak aynı aracın, eşdeğer kilometredeki benzer hasarlı halinin ikinci el piyasasındaki değeri araştırılır. Araştırma sonrası hesaplama aşamasında, aracın bundan önce geçirmiş olduğu kazalar ve önceden yapılan onarımlar dikkate alınır. Diğer bir yöntemde ise, uzman bilirkişiler tarafından aracın kilometresi, yaşı, araçta değişen parçalar, yapılan onarımlar esas alınarak Trafik Sigortası Genel Şartlarındaki Ek-1 Değer Kaybı Hesaplama Tablosu ’na ve formüle göre hesaplama yapılmaktadır. Bu yöntem her ne kadar bize sonucu kalıp olarak verse de objektif formülü ve bilimsel verileri kullanması sebebiyle net ve kişisellikten uzan kesin sonuçlar vermektedir. Sonuç olarak; “Araç değer kaybı tazminatı nasıl hesaplanır?” sorusunun cevabı her olaya, kazaya ve araca göre değişkenlik göstermektedir. Yargıtay, değer kaybı tazminatının hesaplanmasında aracın kaza öncesi ikinci el piyasa rayiç değeri ile kaza ve onarım sonrası ikinci el piyasa rayiç değeri arasındaki farka göre değer kaybı zararının belirlenmesi gerektiğini ilke olarak kabul etmiştir.
Hangi durumlarda değer kaybı tazminatı alınamaz?
Karşı tarafın sigortasından ya da karşı tarafın kendisinden herhangi bir değer kaybı talep edebilmek için her şeyden önce kazanın oluşumunda yüzde yüz kusurlu olmamak gerekmektedir. Yani kazada kusurlu olan taraf araç değer kaybı tazminatı alamaz.
Bununla birlikte Borçlar Kanunu’nun 72. maddesine göre dava açma süresi kanunen 2 yıllık bir zamanaşımına tabii tutulmuştur. Buna ek olarak yasal şartların mevcut olması halinde kazanın gerçekleştiği tarihten itibaren en fazla 10 yıllık bir zamanaşımı süresi mevcuttur. Zamanaşımı sürelerinin kaçırılmış olması halinde araç değer kaybı tazminatı alınamaz.
Araç değer kaybı tazminatı talep edilen araç, ilgili kazadan önce bir ya da birden fazla kazaya karışmış ise ve önceki kazalarda benzer, yakın ya da aynı bölgelerden onarım meydana gelmişse değer kaybı zararından söz edilemez. Örneğin önceki kazada sağ iki kapı değişmiş ise yeni kazadaki sağ kapıların gördüğü onarım neticesinde değer kaybı tazminatı talep edilemez. Bu sebeple tüm başvurularda geçmişe ait tramer kaza kayıtlarını detaylı olarak incelemek gerekmektedir. Tespit edilen tramer kayıtları araç değer kaybı tazminatının miktarını büyük oranda etkilemektedir.
Araç değer kaybı tazminatı kendi kaskomdan istenir mi?
Araç değer kaybı tazminatınızı kendi KASKO ’nuzdan talep edemezsiniz. Kendi kasko poliçesinden karşı tarafın değer kaybı zararı tazmin edilebilir. Siz de kendi araç değer kaybı zararınızı karşı tarafın kaskosundan talep edebilirsiniz. Fakat burada kasko poliçelerindeki ihtiyari mali mesuliyet miktarları da kontrol edilmelidir. Her kasko poliçesinin ihtiyari mali mesuliyet miktarı değişiklik göstermektedir. Bununla birlikte öncelikli olarak yapılması gereken kazaya karışan taraflardan kusurlu olanın zorunlu trafik sigortasına başvuru yapılmasıdır. Zorunlu trafik sigortasının limitlerinin zararı karşılamadığı hallerde kasko poliçelerine başvuru yapılması daha uygundur.
Araç değer kaybı tazminatı için KM sınırı var mı?
2021 yılı öncesinde, araç değer kaybı tazminatı talep edebilmek için aracın kilometresinin 165.000 ve daha az olması gerekiyordu. Anayasa Mahkemesinin sigortalılar lehine verdiği 2020 yılı kararı sonrasında Trafik Sigortası Genel Şartlarında yapılan değişiklikle bu sınır kaldırılmıştır. Araç değer kaybı tazminatı talep edebilmek için kilometre sınırı yoktur.
Araç değer kaybı tazminatı için yaş sınırı var mı?
2021 yılı öncesinde araç değer kaybı tazminatı alabilmek için yaş sınırı 10 yıl olarak belirlenmişti. Anayasa Mahkemesinin sigortalılar lehine verdiği 2020 yılı kararı sonrasında Trafik Sigortası Genel Şartlarında yapılan değişiklikle bu sınır kaldırılmıştır. Araç değer kaybı tazminatı talep edebilmek için yaş sınırı yoktur.
Değer kaybı Tramere işlenir mi?
Trafik kazalarında hasar gören araçlar yenilenip eski haline dönse de TRAMER kayıtlarına hasarlı araç olarak geçmektedir. Bununla birlikte araç değer kaybı zararını almış olmanız halinde tramer kayıtlarında sadece hasar onarım bedeli gözükmektedir. Araç değer kaybı tramer kayıtlarına işlenmez.
Hizmetler